Nhắc đến đặc sản Tây Bắc không thể quên món chẩm chéo của dân tộc Thái. Đây là loại gia vị mà người Thái thường sử dụng trong bữa ăn hàng ngày hoặc dùng để đãi khách. Cùng học cách làm chẩm chéo ngon không kém của người Thái nhé.
1. Nguyên liệu.
Chẩm chéo hay còn gọi là chẳm chéo được làm hoàn toàn từ những thành phần tự nhiên, đặc trưng của vùng núi Tây Bắc nước ta. Các nguyên liệu đó gồm:
Mắc khén. Đây là loại hạt chỉ có ở vùng núi Tây Bắc. Hầu như các món ăn của người dân tộc miền núi Tây Bắc đều có loại hạt này, nhất là những món như thịt lợn, thịt trâu gác bếp.
Với món chẩm chéo, không thể thiếu hạt mắc khén vì mùi thơm của mắc khén làm nên mùi thơm đặc trưng của món ăn này.
- Ớt: khoảng 2 quả
- Gừng: một nhánh nhỏ
- Tỏi: vài tép
- Bột canh hoặc muối: 2 thìa
- Các loại rau thơm như: mùi ta, hung dũi, mùi tàu . Mỗi thứ một ít.
2. Cách làm.
- Hạt mắc khén rang thơm sau đó giã nhỏ. Ớt mang nướng đến khi héo để vẫn có vị cay và bớt hăng.
- Các loại rau thơm đem rửa sạch, tỏi mang bóc vỏ.
- Gừng chỉ sử dụng một nhánh nhỏ để không át mùi của các loại gia vị khác
Cho rau thơm, tỏi, gừng, ớt, bột canh vào cối. Giã đều tay, trong quá trình giã cho thêm 1 thìa nhỏ mắc khén. Số mắc khén còn lại để cho vào chẩm chéo sau khi giã xong. Cần giã càng nhỏ mịn càng tốt. Giã đến khi các loại nguyên liệu nát mịn, quyện đều vào nhau thì được.
Thành phẩm sau khi hoàn thành phải đảm bảo có đủ các loạimàu sắc, mùi, vị sau. Màu sắc phải có màu đỏ của ớt, màu xanh của các loại rau thơm, màu trắng của tỏi, màu vàng của gừng.
Mùi vị của chẩm chéo phải dậy lên mùi thơm đặc trưng của hạt mắc khén, bên cạnh đó còn là mùi thơm của các loại rau thơm.
Vị đặc trưng của món ăn đặc sản dân tộc Thái này là vị cay của mắc khén, của gừng, tỏi, ớt. Bên cạnh đó không thể thiếu vị mặn của muối hoặc bột canh
3. Cách sử dụng, bảo quản.
Sau khi giã nát mịn, cho chẩm chéo ra bát để sử dụng trong bữa ăn hàng ngày. Chẩm chéo là món gia vị được sử dụng để chấm các loại thức ăn hoặc hoa quả.
Với người Thái, chỉ cần có nước chấm này để chấm thì món gì cũng trở nên ngon hơn nhiều. Dù là cơm nắm, xôi, măng luộc hay thịt luộc chấm với chẩm chéo trong bữa cơm cũng khiến bữa cơm ngon hơn.
Với chị em phụ nữ, chẩm chéo được mang ra để chấm các loại trái cây có vị chua như: nhót xanh, xoài xanh, mận. Có chẩm chéo để chấm thì các loại quả chua kia trở thành món ngon đặc biệt được các chị em đặc biệt yêu thích so với những món ăn vặt khác.
Mùa đông, chấm các món luộc hay nướng với chẩm chéo, đưa vào miệng, cảm nhận vị cay nồng, hơi tê nơi đầu lưỡi, mùi thơm của rau mùi, của mắc khén lan tỏa. Các giác quan đều được thưởng thức mùi vị đặc biệt này và khó có thể quên được.
Cách bảo quản. Chẩm chéo sau khi làm xong nên sử dụng ngay trong ngày. Nếu làm nhiều không dùng hết thì có thể bỏ vào lọ đậy kín nắp, cất ngăn mát tủ lạnh và sử dụng trong vòng 1 tuần.
Trên đây là cách làm món chẩm chéo để chấm ngon tuyệt hảo. Hy vọng với những gọi ý này, các bạn sẽ có cách để làm một món ngon, đặc trưng của dân tộc Thái vùng núi Tây Bắc. Tự làm để thưởng thức bao giờ cũng rất ý nghĩa phải không nào?